Όποιος έχει επισκεφθεί έστω και μία φορά την Κωνσταντινούπολη, θα έχει δει τα σμήνη μικρολεωφορείων μήκους μόλις έξι μέτρων, ή ακόμη και μικρότερα, που κινούνται σε κάθε γωνιά της πόλης. Σε μία από τις μητροπόλεις του πλανήτη με τη μεγαλύτερη, και σχεδόν μόνιμη κυκλοφοριακή συμφόρηση, ευδοκιμούν εδώ και δεκαετίες κάθε είδους λεωφορεία, ειδικά σχεδιασμένα για να αντεπεξέλθουν στις απαιτήσεις του τοπικού μεταφορικού έργου.
Αίφνης, η Karsan αποφάσισε να μεταφέρει τη συγκεκριμένη τεχνογνωσία επί ευρωπαϊκού εδάφους, με την ηλεκτρική εκδοχή του Jest, το οποίο το ελληνικό κοινό είχε την ευκαιρία να δει ταυτόχρονα σχεδόν με την παγκόσμια πρεμιέρα του, στην πρόσφατη έκθεση Transport Show 2018 της Αθήνας. Η Karsan κάνει το μεγάλο βήμα, με την άμεση διάθεση του ηλεκτρικού λεωφορείου σε πάνω από 20 ευρωπαϊκές αγορές, ενώ ήδη «τρέχουν» πιλοτικά προγράμματα π.χ., στην Πορτογαλία όπου το Jest δρομολογείται κανονικά.
Γραμμή μετάδοσης κίνησης
Ο ηλεκτροκινητήρας παράγεται από τη BMW –είναι ο ίδιος ακριβώς που τοποθετείται στο BMW i3– και δέχεται κατόπιν τις περιποιήσεις της Karsan προκειμένου να προσαρμοστεί στις διαφορετικές απαιτήσεις και τα φορτία ενός λεωφορείου. Αποδίδει ισχύ 125 kW και 290 Nm μέγιστη ροπή.
Ο κατασκευαστής προσφέρει τέσσερις επιλογές ως προς τα battery packs ώστε να καλύπτονται διαφορετικές ανάγκες –τοπογραφία δρομολογίων, φορτίο, διάρκεια εργασίας και άλλοι παράγοντες. Οι επιλογές στη χωρητικότητα των μπαταριών είναι ανάμεσα σε 33, 44, 66 και 88 kWh οι οποίες προσφέρουν θεωρητική αυτονομία έως και 210 χιλιόμετρα με μία φόρτιση. Οι μπαταρίες προέρχονται κι αυτές από τη BMW και μία πλήρης φόρτιση διαρκεί έξι ώρες με συμβατικό AC φορτιστή ή μόλις 0,7 ώρες με ταχυφορτιστή. Επιπρόσθετα, οι μπαταρίες φορτίζονται και μόνες τους –κατά τη διάρκεια της ανάκτησης ενέργειας στην πέδηση, σε ποσοστό έως και 25%.
Θα περίμενε κανείς ότι, η Karsan θα στρεφόταν στο συνεταίρο της, τη Hyundai για να προμηθευτεί ηλεκτρική γραμμή μετάδοσης κίνησης, κάτι που δεν έγινε καθώς, το πρεστίζ της BMW, και η (σχετική) εμπορική επιτυχία της γκάμας των i3 και i8 προσμέτρησαν περισσότερο στην τελική απόφαση, όπως αναφέρουν στο ΤΡOXOI & ΤΙR στελέχη του κατασκευαστή προσθέτοντας ότι είναι ιδιαίτερα ικανοποιημένοι και από την αξιοπιστία των τμημάτων που τους προμηθεύει η BMW.
Εκμετάλλευση- Δυναμικά χαρακτηριστικά
Το Jest είναι μία θαυματουργή μινιατούρα: ένα χαμηλοδάπεδο όχημα 5 τόνων μικτού, με 26 θέσεις, χώρο για αμαξίδια, ράμπα ΑΜΕΑ (προαιρετικά και ηλεκτρική) και επιλογές ανάμεσα σε μεγάλη συρόμενη ή δίφυλλη πόρτα. φορείων της Karsan και δείχνει αρμονικό και μοντέρνο από κάθε πλευρά του αμαξώματος –το οποίο αποτελείται από αλουμινένια και συνθετικά πάνελ. Η μέγιστη εκμετάλλευση προκύπτει με τη χρήση μονής μπαταρίας των 33 kWh και αφορά σε 9 καθήμενους, και 17 όρθιους επιβάτες. Προσφέρονται έως και 3 αναδιπλούμενα καθίσματα, 1 θέση για αμαξίδιο. Το κλιματιστικό οροφής είναι 12 kW, υπάρχει ξεχωριστό AC για τον οδηγό και θερμαντικό σώμα των 7 kW. Η εγγύηση είναι για 2 έτη ή 200.000 χιλιόμετρα, και για το λανσάρισμα η Karsan προσφέρει τη διπλάσια διάρκεια.
Τα οχήματα που είχαμε στη διάθεσή μας ήταν προπαραγωγής, με ό,τι αυτό συνεπάγεται –στο 95% της εξέλιξης σύμφωνα με τα λεγόμενα των μηχανικών- χωρίς πινακίδες, και κατά συνέπεια μπορέσαμε να τα οδηγήσουμε για μερικά μόνο λεπτά στην πίστα BMW Driving Academy. Η θέση οδήγησης είναι ικανοποιητική, χωρίς εργονομικές ιδιοτροπίες, αεραναρτούμενη και ρυθμιζόμενη σε 6 έννοιες. Το τιμόνι ρυθμίζεται καθ’ ύψος και απόσταση και, γενικά, βρίσκεις εύκολα τη θέση που σε βολεύει. Μοναδικό σημείο κριτικής, το γεγονός ότι, ειδικά στη ρύθμιση καθ’ ύψος είναι λίγες οι θέσεις όπου έχεις ανεμπόδιστη θέαση προς τον (φουλ ψηφιακό) πίνακα οργάνων. Στο κέντρο της κονσόλας βρίσκεται μία 10ιντση (10,1 για την ακρίβεια) οθόνη με γραφικά που εμφανίζουν και εξηγούν την κατάσταση της γραμμής μετάδοσης κίνησης.
Για την εκκίνηση ακολουθείται μια συγκεκριμένη διαδικασία: Τοποθετείς την RFID κάρτα στο αντίστοιχο reader, σε μία σχισμή στο κάτω μέρος της κεντρικής κονσόλας. Πατάς φρένο, γυρίζεις δύο θέσεις το κλειδί, πατάς το πλήκτρο «D» ξαναπατάς φρένο, κοιτάς αν άναψε η ένδειξη «ready» στο ταμπλό και τότε είσαι έτοιμος. Αξιέπαινη είναι η προσπάθεια που έχει κάνει ο κατασκευαστής στον σχεδιασμό του οχήματος. Το Jest δε μοιάζει με ο, τιδήποτε άλλο, είναι άμεσα αναγνωρίσιμο ως μέλος της οικογένειας λεωφορείων. Η επιτάχυνση είναι αναμενόμενα εντυπωσιακή καθώς το Karsan φτάνει γρήγορα στην τελική των 70 χλμ./ώρα. Η κύλιση είναι εξαιρετική, το ίδιο και η άνεση, αν και στην απόλυτα ομαλή επιφάνεια της πίστας είναι δύσκολο να εξαγάγουμε ασφαλή συμπεράσματα. Ο οδηγός έχει δύο επιλογές ως προς το επίπεδο ανάκτησης ενέργειας, είτε στο 10% , είτε στο 100%.
Στη δεύτερη περίπτωση, η χρήση του πεντάλ του φρένου είναι σχεδόν περιττή καθώς, κάθε φορά που σηκώνεις το πόδι από το γκάζι η επιβράδυνση είναι έντονη και με προοδευτικότητα που επιτρέπει στον έμπειρο οδηγό ακόμη και να σταματήσει με ακρίβεια στη στάση. Η ανάρτηση είναι ανεξάρτητη σε όλους τους τροχούς. Συνολικά, το λεωφορείο είναι πολύ «ώριμο» καθώς δεν θορυβεί, το νιώθεις πολύ «δεμένο» και στρίβει και επιβραδύνει εξαιρετικά.
Μοναδική πρόταση
Συνολικά, είναι δύσκολο να βρεις ψεγάδι στο Jest Electric. Αν πρέπει, σώνει και καλά, να εντοπιστεί κάποιο σημείο κριτικής, αυτό είναι η τιμή που ανέρχεται στα 165.000 ευρώ, περίπου τριπλάσια δηλαδή, από το συμβατικό πετρελαιοκίνητο μοντέλο. Μεταξύ όμως των ηλεκτρικών, μπορεί να υπάρχουν και άλλες προτάσεις, ίσως οικονομικότερες, αλλά το Jest Electric παίζει χωρίς αντίπαλο, καθώς δεν υπάρχει επί του παρόντος ανταγωνισμός που να προσφέρει ηλεκτρικό χαμηλοδάπεδο αστικό, με αυτοφερόμενο, μονοκόκ αμάξωμα και τα ίδια χωροταξικά δεδομένα.
Το Jest απευθύνεται σε μητροπολιτικές περιοχές, δήμους με ιστορικά κέντρα, νησιά με μεγάλο αριθμό επισκεπτών, και υπερπολυτελή θέρετρα, και γενικά σε πελάτες που προσέχουν πολύ το περιβαλλοντικό τους προφίλ ή θέλουν να καλύψουν περιοχές μη προσβάσιμες ακόμη και σε 7μετρα minibus.
Τέλος, με ικανότητα αναρρίχησης σε κλίση 25% και λαμβάνοντας υπόψη το γεγονός ότι, το όχημα δουλεύει ήδη κανονικά σε πόλεις της Πορτογαλίας με πολύ αντίξοη τοπογραφία, το Karsan δείχνει να έχει όλα τα εχέγγυα για να είναι πολύ αποδοτικό σε αυτό που κάνει.
Karsan
Η Karsan δεν έχει μεν τη δημοφιλία άλλων κατασκευαστών της γειτονικής χώρας, αλλά είναι ένας κολοσσός με 50 χρόνια ιστορίας. Κατασκευάζει επιβατικά οχήματα διαφόρων γνωστών αυτοκινητοβιομηχανιών και επαγγελματικά κάθε τύπου. Η παραγωγική της βάση είναι στην Χασανάγκα, 30 χιλιόμετρα από το κέντρο της Προύσας, σε μία έκταση 206.000 τετραγωνικών μέτρων, εκ των οποίων οι 90.000 αφορούν σε στεγασμένους χώρους. Η συνολική παραγωγική ικανότητα φτάνει τις 18.200 οχήματα κάθε τύπου και κατηγορίας ανά έτος, με μία βάρδια. Το προϊοντικό πορτφόλιο περιλαμβάνει οχήματα από 5 έως 25 μέτρα. Τα τελευταία χρόνια, η Karsan δίνει μεγάλη έμφαση στην εξέλιξη, ανάπτυξη και κατασκευή αστικών λεωφορείων. Πέρα από το Jest την ηλεκτρική εκδοχή του οποίου παρουσιάζουμε εδώ, κατασκευάζει τα 8μετρα Atak και Star, καθώς και λεωφορεία για τις Menarinibus και Bozankaya. Σε επίπεδο τεχνογνωσίας, η Karsan διαθέτει ολόκληρη την «αλυσίδα» για την έρευνα, εξέλιξη και παραγωγή οχημάτων –ως προς το τελευταίο σκέλος, η σημαντικότερη δραστηριότητα του ομίλου είναι ίσως η παραγωγή για ολόκληρη την ευρωπαϊκή αγορά, του μεγάλου van Η350 της Hyundai, το οποίο επίmτου παρόντος δεν εισάγεται στη χώρα μας.
