Οικολογικό μπόνους για την αγορά ηλεκτροκίνητων αυτοκινήτων, μοτοσικλετών και ποδηλάτων, διευκόλυνση της χρήσης τους και κίνητρα για επενδύσεις στον τομέα της ηλεκτροκίνησης, περιλαμβάνει το «πακέτο» των κινήτρων που ανακοίνωσαν πρόσφατα οι συναρμόδιοι υπουργοί Περιβάλλοντος & Ενέργειας, Κωστής Χατζηδάκης και Υποδομών & Μεταφορών, Κώστας Καραμανλής.
Πρόκειται για το Σχέδιο Νόμου «Μετάβαση στην κινητικότητα χαμηλών καυσίμων: Μέτρα Προώθησης και Εφαρμογής της Ηλεκτροκίνησης», το οποίο αναμένεται να ψηφιστεί μέσα στον Ιούλιο. Με αυτό, δημιουργείται επιπλέον το πλαίσιο για την ανάπτυξη του δικτύου φορτιστών, με έμφαση σε δημόσια προσβάσιμους χώρους και ρυθμίζονται τα θέματα τεχνικής υποστήριξης, συντήρησης και επισκευής των ηλεκτρικών οχημάτων.
Στο πλαίσιο της παρουσίασης του νομοσχεδίου για την ηλεκτροκίνηση, δεκαεννέα (19) φορείς της χώρας μας υπέγραψαν την «Πράσινη Συμφωνία», μεταξύ αυτών και τα υπουργεία Υποδομών & Μεταφορών και Ενέργειας & Περιβάλλοντος. Η εν λόγω συμφωνία θέτει το πλαίσιο της υποχρέωσης του κάθε φορέα, έτσι ώστε το εθνικό σχέδιο να γίνει πράξη το συντομότερο δυνατόν. «Η πράσινη στροφή είναι μια επιλογή, πρώτα απ’ όλα πολιτική», δήλωσε Πρωθυπουργός, Κυριάκος Μητσοτάκης, κατά τη διάρκεια της παρουσίασης του προγράμματος για την προώθηση της ηλεκτροκίνησης στην Ελλάδα στην «Τεχνόπολη» στο Γκάζι. «Η ηλεκτροκίνηση είναι το αύριο. Και σε αυτό το αύριο θέλουμε να προχωρήσουμε με σχέδιο και πρόγραμμα», τόνισε ο Υπουργός Υποδομών και Μεταφορών, Κώστας Καραμανλής.
Έως 5.500 ευρώ για Ι.Χ. – Έμφαση στους εταιρικούς στόλους
«Με τον συνδυασμό του οικολογικού μπόνους και των φορολογικών κινήτρων, θα έχουμε μια έκπτωση στην τιμή του ηλεκτρικού αυτοκινήτου της τάξεως του 25%», σημείωσε ο Υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Κωστής Χατζηδάκης, τονίζοντας πως στο συνολικό όφελος προστίθεται το μειωμένο κόστος χρήσης (για καύσιμα και συντήρηση) σε σχέση με τα συμβατικά οχήματα. Αναλυτικά, τα μέτρα για την ηλεκτροκίνηση έχουν ως εξής: n Για τα ΙΧ, έκπτωση ίση με το 15% της λιανικής τιμής προ φόρων με όριο τα 5.500 ευρώ συν 500 ευρώ για την (προαιρετική) εγκατάσταση φορτιστή. Επιπλέον, εξαίρεση του ηλεκτρικού αυτοκινήτου από τα τεκμήρια. Το μπόνους εφαρμόζεται μόνο για ηλεκτρικά (όχι για υβριδικά ΙΧ).
-
Για τα σκούτερ, 20% έκπτωση της λιανικής τιμής προ φόρων με όριο τα 800 ευρώ.
-
Για τα ποδήλατα, 40% της αξίας με όριο επίσης τα 800 ευρώ, ποσό που μπορεί να καλύψει μέχρι και το 50% της τελικής αξίας. n Αν η αγορά νέου συνδυάζεται με την απόσυρση του παλιού ΙΧ ή μοτοσυκλέτας, θα καταβάλλεται επιπλέον μπόνους από-συρσης, ύψους 1.000 και 400 ευρώ αντίστοιχα.
-
Για την αγορά και μίσθωση ηλεκτρικών οχημάτων από εταιρείες προβλέπεται αυξημένη έκπτωση της δαπάνης από τα έσοδα. Στην περίπτωση των εταιρικών οχημάτων επιδοτείται και η απόκτηση υβριδικών (όχι μόνο ηλεκτρικών) οχημάτων. Το επιπλέον ποσοστό έκπτωσης είναι αντίστοιχα 50% για ηλεκτρικά και 30% για υβριδικά επί της πραγματικής δαπάνης (π.χ. αν το μηνιαίο μίσθωμα είναι 300 ευρώ, θα εκπίπτουν 450 ή 390 ευρώ αντίστοιχα) και η παραχώρηση στον εργαζόμενο δεν θα φορολογείται ως παροχή σε είδος.
Οι επιδοτήσεις που θα δοθούν ως το τέλος του 2021 μέσω του Ταμείου Ρύπων, με τα τωρινά δεδομένα θα φθάσουν συνολικά στα 100 εκ. ευρώ και θα εκταμιευθούν με το μοντέλο του προγράμματος «Εξοικονόμηση κατ’ Οίκον», δηλαδή με υποβολή αίτησης μέσω ηλεκτρονικής πλατφόρμας, μέχρις εξαντλήσεως του προϋπολογισμού. Ο κ. Χατζηδάκης τόνισε ότι μεγάλο μέρος του Ευρωπαϊκού Ταμείου Ανάκαμψης που σχεδιάζεται, θα αφορά τις πράσινες μετακινήσεις, που σημαίνει ότι τα κίνητρα θα διατηρηθούν και πιθανώς θα διευρυνθούν τα επόμενα χρόνια.
Η γενική γραμματέας του ΥΠΕΝ, Αλεξάνδρα Σδούκου, σημείωσε πως με τους υφιστάμενους πόρους θα επιδοτηθεί η αγορά 1.700 ΙΧ, 3.000 δικύκλων, 1.000 ταξί, 6.000 εταιρικών οχημάτων (με όριο 3 οχήματα ανά νομικό πρόσωπο και 6 στα νησιά) και η εγκατάσταση 1.000 οικιακών σημείων φόρτισης.
Επιδότηση μέχρι και 8.000 ευρώ στα ταξί
Ο πρώτος από τους τέσσερις άξονες του σχεδίου για την ηλεκτροκίνηση, εστιάζει στην ανανέωση του στόλου της χώρας μας. «Σήμερα έχουμε έναν από τους πιο γερασμένους στόλους αυτοκινήτων της Ευρώπης. Έχουμε θέσει, όμως, έναν φιλόδοξο αλλά εφικτό στόχο: Σε 10 χρόνια από σήμερα, το 2030, ένα στα τρία αυτοκίνητα που θα τίθενται σε κυκλοφορία να είναι ηλεκτρικό», είπε σχετικά ο κ. Καραμανλής, ο οποίος σε ό,τι αφορά στα επαγγελματικά οχήματα, σημείωσε: «Αντίστοιχα κίνητρα δίνουμε και για τα φορτηγά, αλλά και για την ανανέωση με ηλεκτρικά οχήματα του στόλου των εταιρειών».
Ο υπουργός ανέφερε, επίσης, ότι στο ίδιο πλαίσιο εντάσσεται και η παροχή κινήτρων για την αντικατάσταση των ταξί, με 25% επιδότηση που μπορεί να φτάσει μέχρι και τις 8.000 ευρώ. Επιπλέον προβλέπεται 15% επιδότηση με όριο τα 5.500 ευρώ για υβριδικό μοντέλο με εκπομπές CO2 κάτω των 50 γρ./χλμ., αλλά και μπόνους 2.500 ευρώ για την αντικατάσταση του παλαιού οχήματος.
«Προφανώς απαιτούνται οικονομικά κίνητρα για την αντικατάσταση τους. Αλλά πώς θα εκπληρώσουμε τις ευρωπαϊκές μας δεσμεύσεις για μια κινητικότητα χαμηλών ρύπων αν δεν θεσπίσουμε παράλληλα την απόσυρση των παλαιών ταξί και την παράδοσή τους σε συστήματα εναλλακτικής διαχείρισης; Πόση αξία θα είχε η επιδότηση της αγοράς ταξί, χωρίς πιάτσες με τις απαιτούμενες υποδομές φόρτισης, οι οποίες θα λειτουργούν είτε αυτόνομα είτε εντός των ήδη υπαρχόντων, με ειδικά καθορισμένες θέσεις; Πόσο εύκολη θα είναι η χρήση ενός ηλεκτρικού οχήματος αν οι ΟΤΑ δεν μεριμνήσουν ως μέρος των ΣΒΑΚ για την τοποθέτηση και λειτουργία επαρκούς αριθμού υποδομών φόρτισης;», διερωτήθηκε ρητορικά ο Υφυπουργός Υποδομών και Μεταφορών, Γιάννης Κεφαλογιάννης, χρησιμοποιώντας τα ταξί ως παράδειγμα της ολιστικής προσέγγισης της κυβέρνησης στο ζήτημα της ηλεκτροκίνησης.
Φορτιστές έως το τέλος του 2021 στις Εθνικές Οδούς
Ο δεύτερος άξονας του σχεδίου για την ηλεκτροκίνηση, αφορά στις υποδομές για εύκολη φόρτιση. «Στόχος μας είναι η δημιουργία ενός ευρύτερου δικτύου για την ανάπτυξη δημοσίως προσβάσιμων υποδομών φόρτισης», είπε ο κ. Καραμανλής σημειώνοντας ότι ειδικά για την εξυπηρέτηση των ταξί, προβλέπεται να δημιουργηθούν πιάτσες αποκλειστικής χρήσης από ηλεκτροκίνητα ταξί, με τις απαιτούμενες υποδομές φόρτισης.
«Δίνουμε προτεραιότητα στα κεντρικά σημεία, δηλαδή πλατείες, λιμάνια και αεροδρόμια. Μέχρι το τέλος του 2021 οι εθνικές οδοί, οι βασικοί οδικοί άξονες της χώρας, θα έχουν καλυφθεί πλήρως από φορτιστές για ηλεκτρικά αυτοκίνητα», τόνισε ο υπουργός σημειώνοντας επιπλέον, ότι έως τον Μάρτιο του ίδιου έτους οι δήμοι υποχρεούνται να χωροθετήσουν εντός των ορίων της ευθύνης τους τα σημεία για τους φορτιστές.
Επιπροσθέτως, οι εταιρίες εισαγωγής αυτοκίνητων δεσμεύονται να λειτουργήσουν άμεσα 1.200 σημεία φόρτισης και παράλληλα έως το τέλος του έτους πρέπει να έχουν εκπαιδεύσει το προσωπικό στα εξουσιοδοτημένα συνεργεία τους, έτσι ώστε το 70% αυτών να είναι σε θέση να εξυπηρετήσει ένα ηλεκτρικό όχημα. Παράλληλα, προβλέπεται ότι στα νέα κτίρια τα οποία θα κατασκευάζονται, θα πρέπει να υπάρχει πρόβλεψη για να εγκατασταθούν φορτιστές για ηλεκτρικά αυτοκίνητα.
Προηγμένες υπηρεσίες προς τους πολίτες
Σημειώνεται, πως ο τρίτος άξονας του προγράμματος έχει να κάνει με την παρακολούθηση της αγοράς της ηλεκτροκίνησης. Σε αυτό το πλαίσιο, το Υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών θα δημιουργήσει το Μητρώο Υποδομών και Φορέων Αγοράς Ηλεκτροκίνησης, όπου θα καταγράφονται όλες οι υποδομές επαναφόρτισης και οι σχετικοί φορείς. Το Μητρώο θα παρέχει στους χρήστες στοιχεία, όπως π.χ. τη διαθεσιμότητα των σημείων φόρτισης, την τρέχουσα κατάστασή τους (αν είναι ελεύθερο ή κατειλημμένο), καθώς και την τιμή και τον τρόπο πληρωμής.
Ο τέταρτος άξονας αφορά στην προετοιμασία των Μεταφορών για να προσαρμοστούν στη νέα εποχή. «Για να μπούμε πραγματικά ως χώρα στην εποχή της ηλεκτροκίνησης, αναγκαία προϋπόθεση είναι να εκσυγχρονιστούν και οι παρεχόμενες υπηρεσίες προς τους χρήστες», σχολίασε ο κ. Καραμανλής προσθέτοντας: «Με το νομοσχέδιο ρυθμίζεται, λοιπόν, και η αδειοδότηση και λειτουργία συνεργείων επισκευής και συντήρησης ηλεκτρικών οχημάτων, καθώς και τα απαιτούμενα προσόντα για την άδεια ασκήσεως του επαγγέλματος τεχνίτη ηλεκτρικών οχημάτων. Και επίσης, διαμορφώνουμε το κατάλληλο πλαίσιο για την ταξινόμηση των ηλεκτρικών οχημάτων κάθε τύπου».
Τα «καθαρά» λεωφορεία
Αξίζει να σημειωθεί, πως το νέο θεσμικό πλαίσιο για την ηλεκτροκίνηση θα ενσωματώσει στο εθνικό μας δίκαιο όλες τις πρόσφατες αποφάσεις που έχουν ληφθεί σε ευρωπαϊκό επίπεδο για την προώθηση της ηλεκτροκίνησης. Ειδικότερα, από τις 2 Αυγούστου 2021 το 33% των προμηθειών λεωφορείων θα πρέπει να είναι «καθαρά», δηλαδή μηδενικών ή μειωμένων ρύπων, ενώ από 1η Ιανουαρίου 2026 το ποσοστό αυτό αυξάνεται σε 47%. Προς εκπλήρωση αυτού του στόχου το Υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών, έχει δεσμευτεί για την ανανέωση του στόλου των λεωφορείων της Αθήνας και της Θεσσαλονίκης, μέσω διεθνούς διαγωνισμού που θα προκηρυχθεί τον προσεχή Σεπτέμβριο ή Οκτώβριο. Ο διαγωνισμός που δεν αναμένεται να ολοκληρωθεί πριν το 2021, θα αφορά σε λεωφορεία φιλικά προς το περιβάλλον με χαμηλούς ρύπους, μεταξύ των οποίων και ηλεκτροκίνητα. Σε αυτό το πλαίσιο, από τον Ιούλιο έως τον Οκτώβριο θα κυκλοφορούν πειραματικά στους δρόμους της Αθήνας δύο ηλεκτροκίνητα λεωφορεία, ένα ευρωπαϊκό και ένα κινέζικο, ώστε να διαπιστωθεί ποιο όχημα λειτουργεί καλύτερα στις ελληνικές κλιματολογικές συνθήκες.
Φορολογικά κίνητρα – Κόστος χρήσης
Για το θέμα των φορολογικών κινήτρων, ο υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας επεσήμανε ότι ήδη στο φορολογικό νόμο του υπουργείου του 2019 υπάρχει μια πρώτη δέσμη κινήτρων για την ηλεκτροκίνηση, που προφανώς εξακολουθούν να ισχύουν και εμπλουτίζονται με καινούρια, με έμφαση κυρίως στις εταιρείες, για να αγοράσουν αυτοκίνητα για τους υπαλλήλους τους. «Εκεί έχεις μια κρίσιμη μάζα, καθώς όταν απευθύνεσαι σε εταιρίες οι οποίες θα πάρουν 10-20 εταιρικά αυτοκίνητα αμέσως δημιουργείς αγορά», είπε χαρακτηριστικά ο κ. Χατζηδάκης τονίζοντας επίσης ότι το ηλεκτρικό αυτοκίνητο δεν θα προστίθεται στα τεκμήρια του ιδιώτη.
Επιπλέον, ένα ακόμα όφελος που έχει ο υποψήφιος αγοραστής ενός ηλεκτρικού οχήματος, απορρέει από το μειωμένο κόστος χρήσης του. Συγκεκριμένα, σύμφωνα με τα στοιχεία που αναφέρονται στο νομοσχέδιο, το κόστος καυσίμου για 10.000 χιλιόμετρα είναι κατά μέσο όρο 1.200 ευρώ για τα βενζινοκίνητα οχήματα. Για τα ηλεκτρικά πέφτει στα 420 ευρώ ή στα 220 ευρώ αν η φόρτιση γίνεται με νυχτερινό τιμολόγιο. Αντίστοιχα, με 50 ευρώ ο κάτοχος συμβατικού αυτοκινήτου μπορεί να διανύσει 420 χιλιόμετρα, ενώ για το ηλεκτρικό η απόσταση ανεβαίνει στα 1.190 χλμ. (2.270 χλμ. με νυχτερινό τιμολόγιο ρεύματος). Επιπλέον το ηλεκτρικό όχημα απαλλάσσεται από τέλη κυκλοφορίας, θα σταθμεύει δωρεάν στους δημόσιους χώρους και έχει χαμηλότερο κόστος συντήρησης.
«Τα ηλεκτρικά αυτοκίνητα θα κυκλοφορούν ελεύθερα παντού, για δύο χρόνια θα απαλλάσσονται από τέλη στάθμευσης. Θα εξαιρούνται, επίσης, από το φορολογητέο εισόδημα οι δαπάνες για τη φόρτιση ηλεκτρικών αυτοκινήτων» τόνισε μεταξύ άλλων ο Πρωθυπουργός κατά την παρουσίαση του προγράμματος της κυβέρνησης για την ηλεκτροκίνηση.
Περιβαλλοντικό τέλος για τα εισαγόμενα Euro 4
Στο μεταξύ, ο κ. Χατζηδάκης απέρριψε κατηγορηματικά το ενδεχόμενο να αυξηθούν τα τέλη κυκλοφορίας στα πάρα πολύ παλαιά αυτοκίνητα, προαναγγέλλοντας παράλληλα την απαγόρευση εισαγωγής των πολύ παλαιών μεταχειρισμένων οχημάτων. «Η απαγόρευση θα είναι για την εισαγωγή στη χώρα των Euro 1, Euro 2 και Euro 3 αυτοκινήτων, δηλαδή για τα παμπάλαια αυτοκίνητα. Η Ελλάδα δεν μπορεί να είναι νεκροταφείο αυτοκινήτων της Ευρώπης. Δεύτερον, θα επιβληθεί ένα περιβαλλοντικό τέλος στα εισαγόμενα μεταχειρισμένα Euro 4, δηλαδή στα αυτοκίνητα που είναι δεκαετίας-δωδεκαετίας και πάνω της κλίμακας των 4.000 ευρώ. Όλα αυτά τα μέτρα προφανώς έχουν ένα περιβαλλοντικό πρόσημο. Θέλουμε να έχουμε καλύτερη ποιότητα ζωής και προστασία του περιβάλλοντος», είπε χαρακτηριστικά ο υπουργός.
Στήριξη των λιγνιτικών περιοχών
Για τα αναπτυξιακά κίνητρα μέσω εκπτώσεων φόρου, επιδοτήσεων και μείωσης εργοδοτικών εισφορών για τις επιχειρήσεις που θα παράγουν φορτιστές και μπαταρίες για τα ηλεκτρικά οχήματα, μίλησε στη συνέχεια ο κ. Χατζηδάκης, τονίζοντας ότι θα αφορούν αποκλειστικά τις λιγνιτικές περιοχές, δηλαδή τη Δυτική Μακεδονία και τη Μεγαλόπολη.
«Θα υπάρχει μειωμένος φορολογικός συντελεστής κατά 5% και για 5 κερδοφόρες χρήσεις, δηλαδή αντί για 24%, 19%. Θα υπάρχουν επίσης αυξημένοι συντελεστές απόσβεσης παγίων, δίνοντας τη δυνατότητα της απόσβεσης σε μόλις 3 χρόνια από την έναρξη της λειτουργίας της μονάδας. Θα μειωθούν οι εργοδοτικές εισφορές που θα καταβάλλονται για κάθε νέα θέση εργασίας που θα δημιουργείται. Επιπλέον θα προβλέπεται και φορολογική απόσβεση δαπάνης κεφαλαίου επένδυσης, που σημαίνει ότι η κεφαλαιουχική δαπάνη και τα πάγια στοιχεία ενεργητικού της παραγωγικής μονάδας αφαιρείται από τα ακαθάριστα έσοδα της επιχείρησης προσαυξημένη κατά 15%. Και έχουμε μείωση παράλληλα του φορολογητέου εισοδήματος με αυτό τον τρόπο. Και επίσης παρέχεται προτεραιότητα διεκπεραίωσης των διαδικασιών για την έκδοση των απαιτούμενων αδειών για τη λειτουργία της μονάδας, επιταχύνοντας έτσι την έναρξη της παραγωγικής διαδικασίας. Άρα, έχουμε προστιθέμενη αξία και στην ελληνική οικονομία», εξήγησε ο υπουργός.
Ένα εκατομμύριο φορτιστές στην Ευρώπη
Στις πρόσφατες ανακοινώσεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής που μέσω του Ταμείου Ανάκαμψης αγκαλιάζει την ηλεκτροκίνηση, δεν παρέλειψε να αναφερθεί ο κ. Χατζηδάκης, σημειώνοντας: «Επομένως προσδοκούμε βασίμως χρηματοδότηση και από ευρωπαϊκούς πόρους για την συνέχιση αυτής της προσπάθειας».
Συγκεκριμένα, στην Ε.Ε. θα δοθεί έμφαση στην επιτάχυνση της παραγωγής και της χρήσης βιώσιμων οχημάτων, καθώς και εναλλακτικών καυσίμων. Ο μηχανισμός «Συνδέοντας την Ευρώπη», το InvestEU και άλλα ταμεία θα στηρίξουν τη χρηματοδότηση της εγκατάστασης ενός εκατομμυρίου σημείων φόρτισης, την ανανέωση των καθαρών στόλων από τις πόλεις και τις επιχειρήσεις, τις υποδομές βιώσιμων μεταφορών και θα καταστήσουν δυνατή τη μετάβαση στην καθαρή αστική κινητικότητα. Οι δημόσιες επενδύσεις για την επανεκκίνηση της ανάκαμψης του τομέα των μεταφορών, θα πρέπει όπως αναφέρει η Κομισιόν να συνοδεύονται από τη δέσμευση της βιομηχανίας να επενδύσει σε πιο καθαρή και πιο βιώσιμη κινητικότητα.
«Διεθνώς στον τομέα των μεταφορών αποδίδεται περίπου το 1/3 της τελικής κατανάλωσης ενέργειας και το 30% των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου. Ο ευρύτερος ευρωπαϊκός στόχος είναι μέχρι το 2050 ο τομέας των μεταφορών να μειώσει τις εκπομπές κατά 60% και η κυκλοφορία στις πόλεις να γίνεται αποκλειστικά με μη συμβατικά οχήματα», τόνισε ο κ. Καραμανλής προσθέτοντας ότι «η προώθηση της ηλεκτροκίνησης σε όλη τη χώρα εξυπηρετεί τους στόχους αυτούς, αφού συνεισφέρει σημαντικά στην εξοικονόμηση ενέργειας και στην προστασία του περιβάλλοντος».
